هیأت فرهنگی شهید هادی زاده

سلام علی آل یاسین...!(200)

پدید آورنده : حسین پروری(پایگاه اطلاع رسانی حوزه)طول عمر امام زمان علیه السلام

یکی از موضوع هایی که باید درباره «مهدی موعود» مورد پژوهش قرار گیرد مساله «طول عمر» آن حضرت است. در این نوشتار کوتاه گذری بر مساله طول عمر زیاد از دیدگاه عقل، فلسفه، قوانین زیست شناسی، تجربه بشری و واقعیات تاریخی خواهیم داشت تا در نهایت پاسخگوی شبهه استبعاد طول عمر حضرت امام زمان علیه السلام باشیم.
طول عمر از نظر عقل

فیلسوف بزرگ اسلامی، ابوعلی سینا می گوید: «آنچه از چیزهای شگفت و عجیب می شنوی تا زمانی که دلیل بر رد آن نیافتی آن را ممکن دانسته و باور کن.»

امور عالم از سه حال خارج نیست:

1 - امور محال: یعنی اموری که انجام و ایجاد آن ها ناممکن بوده و هستیش محال است، مانند آنکه بگوئیم: الآن هم روز است و هم شب.

2 - امور طبیعی: یعنی اموری که به وجود آمدنش طبیعی، عادی و ممکن است، مانند به وجود آمدن فرزند از پدر و مادر و میوه دادن درخت.

3 - امور غیر طبیعی و غیر عادی: اموری است که تحقق و به وجود آمدن آن ممکن است اما چون غیر عادی است، قبول کردن آن قدری بعید به نظر می رسد، مانند شفا یافتن بیماران توسط دعا و نیایش و طول عمر افراد طویل العمر.

معجزات انبیاء از قبیل شفا دادن کور مادرزاد توسط حضرت عیسی علیه السلام، اژدها کردن عصا توسط حضرت موسی علیه السلام و انشقاق و شکافتن ماه در آسمان توسط حضرت محمد صلی الله علیه و آله که همه به امر و اذن پروردگار توانا انجام یافت از این قبیل است.

پس از نظر عقل و منطق هیچ دلیلی بر اینکه انسان باید عمر کوتاه داشته و از عمر طولانی بی بهره باشد وجود ندارد.
طول عمر از نظر فلسفه

فلسفه می گوید: هر معلولی تا علتش نیاید موجود نمی شود و هر چیزی که موجود شد برای عدمش نیز علتی لازم است. بنابراین همان طور که برای ایجاد چیزی دلیل و علتی باید باشد، متقابلا برای معدوم شدن آن هم باید دلیلی باشد و اگر دلیلی نبود، آن علت اولیه باقی و به تاثیرگذاری خود ادامه می دهد.

مثلا در یک روز پنجاه کودک متولد می شوند. با دیدن آن ها این سؤال برای ما مطرح می شود که: این بچه ها چقدر عمر خواهند کرد؟ در جواب این سؤال باید گفت: اگر آنچه برای ادامه حیات لازم دارند به آن ها برسد و آنچه را که مانع ادامه حیات می شود از آن ها دور کنیم، در این صورت دلیلی بر معدوم شدنشان نخواهیم داشت، چون موجود شده اند.

بعد از ده روز دو کودک می میرند و در این جا این سؤال مطرح می شود که: چرا مردند؟ بر مبنای همین حقیقت است که همیشه از مرگ اشخاص سؤال می کنیم نه از ادامه حیات آن ها. (1) پس مردن دلیل می خواهد نه ادامه حیات و طول عمر.
طول عمر از منظر زیست شناسی

از نگاه علم طب و زیست شناسی عمر انسان حد و مرز معینی ندارد که تجاوز از آن حد، غیر ممکن باشد. هیچ یک از دانشمندان تا به حال نگفته اند که فلان مقدار سال، نهایت درجه ای است که انسان ها می توانند بدان نائل گردند و هنگامی که بدان پایه رسیدند مرگ برایشان حتمی است. بلکه گروهی از دانشمندان شرق و غرب، جدید و قدیم تصریح کرده اند که عمر انسان حد و مرزی ندارد و بشر در آینده می تواند بر مرگ غلبه کند، یا مدت درازی آن را به تاخیر بیاندازد و از عمرهای بسیار طولانی برخوردار گردد.

همین امکان علمی و امید موفقیت است که دانشمندان را به تلاش و کوشش واداشته تا شب و روز به تحقیق و آزمایش مشغول باشند. این آزمایش ها به اثبات می رسانند که مرگ نیز مانند سایر بیماری ها معلول علل و عوامل طبیعی است که اگر شناخته شوند و از تاثیر آن ها جلوگیری شود می توان مرگ را به تاخیر انداخت; چنان که علم و دانش توانسته است علل و عوامل بسیاری از بیماری ها را کشف کند و از تاثیر آن ها جلوگیری نماید، در آینده نزدیک نیز موفق خواهد شد که علل و عوامل مرگ را بشناسد و از تاثیر آن ها جلوگیری کند. (2)

همچنین در بین موجودات زنده مانند نباتات، حیوانات و انسان ها، افرادی دیده شده اند که از سایر افراد امتیاز داشته و عمرهای طولانی تری پیدا کرده اند مثلا:

در میان گیاهان، درختان طویل العمری وجود دارند که از قدیمی ترین موجودات روی زمین به شمار می روند. از جملهSaguoia است که در کالیفرنیا موجود است. بعضی از این درختان 300 پا ارتفاع و 110 پا محیط دور تنه دارند. عمر بعضی از آن ها از پنج هزار سال تجاوز می کند، به طوری که می توان حدس زد در زمانی که فرعون بزرگ Khorfu شروع به ساختمان هرم بزرگ مصر کرده بود این درختان شاداب و جوان بوده اند و درهنگام تولد حضرت عیسی علیه السلام ضخامت پوستشان به یک پا می رسیده است. (3)

و نیز مسن ترین موجود زنده ای که هنوز هم حیات دارد و در حدود چهارهزار و ششصد سال عمرش می باشد، یک نوع کاجی ست بنام Pinus aristata که در کالیفرنیای مرکزی و شرقی موجود است.

در حیوانات، مسن ترین حیوانات زنده، نوعی لاک پشت است که در جزایر لم یزرع «گالاپاگوش » وجود دارد که 177 سال عمر، در حدود 450 پوند وزن و پوسته ای به طول چهار پا دارد. (4)

ویروس ها را می توان از قدیمی ترین موجودات زنده دانست. ویروس نوعی موجود زنده است که مطالعه درباره زندگی آن ممکن است راز حیات را آشکار سازد. همین ها هستند که بسیاری از بیماری های نباتی، حیوانی و انسانی را تولید می کنند. در کاوش های باستان شناسی توانسته اند این ویروس ها را از اعصاری که مربوط به ما قبل تاریخ است کشف کنند و در محیطهای مخصوص کشت دهند. یعنی این موجودات پس از گذشتن صد هزار سال، هنوز آثار زندگی را از دست نداده اند.

وجود این گونه افراد استثنائی دلالت بر این دارد که برای عمر افراد آن نوع حد و مرزی که تخلف ناپذیر باشد وجود ندارد. درست است که اکثر انسان ها قبل از صد سالگی می میرند لیکن مانوس بودن ما به این مقدار، دلیل بر این نیست که تجاوز از صد سال امکان ندارد. زیرا افراد زیادی دیده شده اند که از صد سال بیشتر زندگی کرده اند. وجود انسان های صد و پنجاه ساله و صد و هشتاد ساله و دویست و پنجاه ساله دلیل روشنی است بر این که عمر انسان اصلا حد و مرزی ندارد. چه فرق می کند که انسان دویست سال زندگی کند یا دو هزار سال؟ هر دو غیر مانوس و غیر متعارف هستند.

از دیدگاه زیست شناسی، پیری یک عارضه غیر قابل جلوگیری نیست بلکه یک نوع بیماری قابل علاج است.

چنان که علم طب تا حال توانسته علل و عوامل صدها بیماری را کشف کند و راه جلوگیری و معالجه آن ها را به بشر یاد دهد، در آینده نیز موفق خواهد شد که عوامل پیری را کشف کند و راه پیشگیری و مداوای آن را در اختیار بشر قرار دهد. گروهی از دانشمندان در صدد یافتن اکسیر جوانی هستند. و با تلاش و کوشش های خستگی ناپذیر به تحقیق و آزمایش اشتغال دارند و زحمات و آزمایش های آنان موفقیت آمیز بوده است، به طوری که می توان پیش بینی نمود که بشر در آینده ای نزدیک بر علل و عوامل پیری و فرسودگی غلبه می کند و راه پیشگیری این بیماری عمومی را کشف خواهد کرد. در آن صورت بشر می تواند تا مدت بسیار طولانی جوانی و شادابی خود را نگهداری کند.

با توجه به مطالب مذکور و اعتراف دانشمندان، تصدیق می شود که اگر کسی از حیث ترکیبات جسمانی در کمال اعتدلال باشد، اعضاء رئیسه بدنش مانند: قلب، اعصاب، کلیه، کبد، مغز و معده همه نیرومند و سالم باشند، تمام دستورات بهداشتی را بداند و مراعات کند، خواص و آثار ماکولات و مشروبات را بداند، از مفید آن ها استفاده کند و از زیان بخش آن ها خودداری نماید، تمام میکروب ها و عوامل تولید آن ها را بشناسد، از طریق پیشگیری امراض بالاخص پیری و مرگ آگاه باشد، از سموم و مهلکات اطلاع داشته باشد و از آن ها اجتناب کند، احتیاجات ضروری بدن را از حیث غذا و اقسام ویتامین ها و مواد آلی تامین کند، از پدر و مادر و اجداد مرضی را به ارث نبرده باشد، از اخلاق زشت و اضطراب روح که سبب فرسودگی اعصاب و مغز و مولد بسیاری از امراض هستند منزه باشد، تمام اخلاق نیک که آسایش بخش روح و جسمند در او جمع باشد، چنین فرد ممتازی استعداد دارد که چندین برابر افراد متعارف نوع خود بلکه هزاران سال زندگی کند. علم و دانش نه تنها چنین عمر درازی را محال نمی داند بلکه امکان آن را به اثبات رسانده است.

بنابراین، عمر طولانی و غیر متعارف امام زمان علیه السلام را نباید یک مشکل لاینحل و محال عادی شمرد، بلکه علم و دانش، عمر بسیار دراز را با حفظ نیروی جوانی و شادابی یک امر کاملا ممکن می داند. اگر وجود شخصی برای عالم ضروری بود و لازم شد که عمر بسیار طولانی داشته باشد، خدای قادر مطلق می تواند دستگاه آفرینش و سلسله علل و معلولات جهان را طوری تنظیم کند تا چنین فرد کاملی را تحویل دهد که از علوم و اطلاعات لازم برخوردار باشد.
طول عمر از دیدگاه تاریخ

واقعیت دیگری که در شناخت مساله طول عمر و امکان آن باید مورد نظر باشد تجربه تاریخ طولانی بشر است. در ادوار و اعصار اگر مساله دراز عمری در تاریخ زندگی بشر اتفاق افتاده باشد، تکرار یافتن موارد یا مورد مشابه آن امری طبیعی و معقول خواهد بود. فلاسفه می گویند: بهترین دلیل برای امکان چیزی واقع شدن آن چیز است. هم چنین روشن است که نقل تاریخی، به ویژه نقل متواتر و مشهور که سبب یقین و باور می گردد، یکی از راه های حصول علم و یقین و از مهمترین منابع اطلاعات بشر است.

کتب تاریخ، بسیاری از معمرین را نام برده اند. این گونه افراد هم در میان مردم عادی و هم در میان مشاهیر تاریخ از جمله پیامبران بوده اند.

نام شماری از درازعمران و مدت زندگی آن ها،که در کتاب های تاریخی به ثبت رسیده است، از این قرار است:

آدم: 930 سال

شیث: 912 سال

انوش: 960 سال

قینان: 920 سال

مهلائل: 700 سال

لوط: 732 سال

ادریس: 960 سال

متوشالح: 960 سال

لمک: 790 سال

نوح: 950 سال

ابراهیم: 195 سال

کیومرث: 1000 سال

جمشید: 900 سال

عمر بن عامر: 800 سال

عاد: 1200 سال. (5)
طول عمر از منظر متفکران بزرگ و دانشمندان علوم

پروفسور «شبس » فرانسوی در کتاب خود «امید به یک زندگی طولانی » می نویسد: «بشر می تواند با استفاده از مواهب طبیعی و قدرت تمدن خویش، زندگی طولانی تر و فعال تری داشته باشد و پیری را چندین سال به عقب اندازد.» (6)

دکتر «گیلوردهاوزر» می نویسد: «امروز علم پزشکی به کمک علم تغذیه، قیود و حدود عمر را از سر راه بشر برداشته و امروز بر خلاف اجداد و پدران خود می توانیم امیدوار باشیم که از عمر طولانی برخوردار خواهیم بود.» (7)

پروفسور «اتینگر» از پیشروان دانش «کریونیک » (8) (انجماد بدن انسان) می نویسد: «بشر قرن بیست و یکم با پیشرفت تکنیک ها و کاری که ما شروع کردیم (منجمد کردن بدن انسان) خواهد توانست هزاران سال عمر کند.» (9)

مجله الهلال که (یک مجله معتبر و مشهور مصری است) در جزء پنجم از قلم یک دکتر انگلیسی می نویسد: «برخی از دانشمندان توانسته اند عمر حشره میوه ها را به نهصد برابر افزایش دهند. بدین وسیله که او را از سم و مواد موذی حفظ کرده، وضع مناسبی برای ادامه زندگی او فراهم آوردند. روی این قیاس اگر عمر طبیعی انسان را مثلا 80 سال در نظر بگیریم، امکان افزایش عمر آدمی به 72000 سال می رسد.» (10)
طول عمر از دیدگاه ادیان آسمانی

اگر مشکل عمر از طرف مادی ها و ماتریالیست ها مطرح شود، پاسخ آن همان است که از زبان زیست شناسان، پزشکان و دیگر دانشمندان نقل کردیم و سیر تاریخی آن را در محدوده یک گفتار فشرده بررسی کردیم ولی اگر این مساله از طرف خداپرستان و پیروان ادیان آسمانی مطرح شود، گذشته از مطالب یاد شده دو استدلال دیگر نیز بر آن افزوده می شود.
الف) قدرت بی پایان خدا

همه خدا پرستان معتقد به قدرت بی پایان خداوند هستند و او را بر همه چیز توانا می دانند. خداوندی که این جهان را از کران تا کران با قدرت بی کرانش آفریده و بیش از 200 میلیارد کهکشان را با دست توانایش از میلیون ها سال پیش نگه داشته است هرگز از نگهداری ولی و حجت خود ناتوان نخواهد بود.

خدائی کین جهان پاینده دارد

تواند حجتی را زنده دارد
ب) نمونه های دراز عمران در کتاب های آسمانی

در میان خداپرستان و پیروان ادیان آسمانی اختلافی نیست در این که طول عمر ممکن است و برای عمر هیچ موجود زنده ای محدودیت قطعی وجود ندارد. در تمام کتاب های آسمانی از دراز عمران بسیاری بحث شده است که از نظر پیروان آن ها امکان عمر طولانی را قطعی می سازد که به نقل چند نمونه از دو کتاب آسمانی بسنده می کنیم:
تورات و طول عمر

تورات کتاب مقدس یهودیان است که از نظر مسیحیان نیز مورد اعتماد می باشد، از این رهگذر تمام محتویات تورات مورد پذیرش یهود و نصاری می باشد. در تورات شرح زندگی تعداد زیادی از پیامبران و پیشینیان را نقل کرده است که تقریبا همه آن ها از عمر طولانی برخوردار بوده اند که به ذکر چند نمونه اکتفا می کنیم:

حضرت آدم: 920 سال

شیث پسر آدم: 912 سال

انوش پسر شیث: 905 سال

قیناس پسر انوش: 910 سال

مهلائیل پسر قیناس: 895 سال

یارد پسر مهلائیل: 963 سال

متوشالح پسر خنوخ: 969 سال

لمک پسر متوشالح: 777 سال

حضرت نوح پسر لمک: 950 سال (11)
قرآن و طول عمر

آیاتی از قرآن کریم از عمر طولانی در امت های پیشین خبر می دهد، مانند:

1 - «بل متعنا هؤلاء و اباءهم حتی طال علیهم العمر»; (12)

«بلکه آن ها و پدرانشان را از متاع دنیوی برخوردار ساختیم تا از عمر طولانی بهره مند شدند.»

2 - «فلولا انه کان من المسبحین للبث فی بطنه الی یوم یبعثون »; (13)

«اگر او (یونس) از زمره تسبیح کنندگان نبود، تا روز رستاخیز در شکم ماهی می ماند.»

این آیه تصریح دارد در این که عمر بسیار طولانی (از زمان حضرت یونس تا روز قیامت) که در اصطلاح زیست شناسان عمر جاویدان نامیده می شود برای انسان و ماهی از نظر قرآن کریم امکان پذیر می باشد. خوشبختانه کشف ماهی 400 میلیون ساله در سواحل ماداگاسکار امکان چنین عمری را برای ماهی اثبات کرده است. (14)

3 - قرآن کریم در مورد حضرت نوح علیه السلام می فرماید: «و لقد ارسلنا نوحا الی قومه فلبث فیهم الف سنة الا خمسین عاما»;

«به راستی ما نوح را به سوی قومش فرستادیم، پس 950 سال در میان آن ها درنگ نمود». (15)

در این آیه مدت دعوت حضرت نوح علیه السلام (پس از رسالت و پیش از طوفان) 950 سال بیان شده است و اگر مدت زندگی آن حضرت را پیش از رسالت و بعد از طوفان بر آن بیفزاییم قطعا از مرز هزار سال خواهد گذشت.

مطابق حدیثی که مرحوم صدوق رحمه الله از رسول اکرم صلی الله علیه و آله نقل کرده است، عمر آن حضرت 2450 سال (16) می باشد.

پی نوشت ها:

1) افتخارزاده، سید حسن، گفتارهایی پیرامون امام زمان علیه السلام، انتشارات نیک معارف، ص 116.

2) ر. ک: امینی، ابراهیم، دادگستر جهان، انتشارات شفق، ص 199.

3) دائرة المعارف بریتانیائی، ج 14، ص 376; ر. ک: دادگستر جهان، ص 184.

4) دائرة المعارف آمریکائی، ج 17، ص 463.

5) مسعودی، مروج الذهب; ر. ک: امینی، ابراهیم، دادگستر جهان، انتشارات شفق، ص 202.

6) ر. ک: راز طول عمر امام زمان علیه السلام، علی اکبر مهدی پور، انتشارات طاوس، ص 22.

7) ر. ک: دیرزیستی حضرت مهدی علیه السلام، مهدی کامران، ص 73.

8) برای طولانی کردن عمر انسان اختراع شده که دانشمندان متخصص تحت برنامه و تکنیک های علمی نوین می توانند عمر انسان را زیاد کنند و با منجمد کردن بدن و سرمازدگی مخصوص به بشر عمر طولانی می بخشند.

9) ر. ک: راز طول عمر امام زمان علیه السلام، علی اکبر مهدی پور، ص 22.

10) ر. ک: دولت مهدی علیه السلام، دکتر صادقی، ص 5.

11) راز طول عمر امام زمان (عج)، علی اکبر مهدی پور، انتشارات طاووس، چاپ سوم، ص 89.

12) انبیاء/44.

13) الصافات/ 143 و 144.

14) ر. ک: راز طول عمر امام زمان علیه السلام، ص 90.

15) عنکبوت / 14.

16) کمال الدین و تمام النعمه، شیخ صدوق، ص 523.

مهدویت

• < قبلی
• بعدی >