هیأت فرهنگی شهید هادی زاده

تفسیر شریف تسنیم2 (نشریه هادی شماره 80)

آیه 7 سوره آل عمران...

راز كاربرد متشابه در قرآن

«تشابه» از اوصاف لفظي، مانند عموم يا اطلاق يا اجمال نيست، زيرا لفظ مجملْ ظهوري ندارد. آري ممكن است كسي آن را مطابق رأي خود معنا كند؛ لكن شأنيّت فتنه‏زايي ندارد، چون براي همگان مفهوم روشني ندارد تا دستاويز بيماردلان قرار گيرد، چنان‏كه عمل كردن به آيه عام يا مطلق، بي‏اعتنا به مخصّص يا مقيّد، خلاف است؛ امّا فتنه‏انگيز نيست؛ ولي متشابه در معناي خود ظهور دارد، گرچه آن معناي ظاهر حق نيست و حق نماست؛ مثلاً آيه ﴿اِنَّ رَبَّكَ لَبِالمِرصاد) 1) به خوبي دلالت دارد كه خدا در كمين است؛ امّا عقل نمي‏پذيرد كه خداي مجرّد محض و پيراسته از جسم و ماده، در كمين جسماني باشد؛ لكن ارجاع اين آيه به آيه محكمي چون ﴿لَيسَ كَمِثلِهِ شي‏ء)2) روشن مي‏سازد كه مترصّد بودن، صفتِ فعل خداست نه ذات؛ و فعل خدا موجود امكاني است، پس مي‏شود در مكان معيّني ظهور كند.

سلام علی آل یاسین...(259)

مقدمه نشریه هادی شماره 80

السلام علیکم یا اهل بیت النبوه و ...

والتامین فی محبت الله

....

محبت به خدای متعال قله بلند درجات روحانی است، به گونه ای که مقامات قبلی(مانند توبه و صبر) از مقدمات آن و مقامات بعدی(مانند شوق و انس) از ثمرات آن می باشند و از حضرت امیر مومنان علیه السلام نقل شده است: پاکیزه ترین و لذیذترین چیز در بهشت  دوستی خدا و دوستی در راه خدا و ثنای الهی است.(المحجه البیضا، ج8، ص 3)

سلام علی آل یاسین...(258) با عرض تبریک میلاد امام زمان سلام الله علیه

 امام معصوم(عليه‌السلام) همسنگ قرآن كريم

اتحاد و يگانگي قرآن علمي و قرآن عيني، در يك زمينه نيست، بلكه همه زمينه‌ها را شامل مي‌شود. اين معيّت و يگانگي مطلق و فراگير را مي‌توان از حديث معروف ثقلين كه به عبارات متعدد بيان شده و در صحاح اهل سنّت نيز آمده است، فهميد. رسول اكرم(صلّي الله عليه وآله وسلّم) در آن حديث معروف چنين فرمود:

«إنّي تارك فيكم ثقلين، ما إن تمسكتم بهما لن تضلّوا بعدي، أحدهما أعظم من الآخر و هو كتاب الله حبل ممدود من السماء إلي الأرض وعترتي أهل بيتي لن يفترقا حتّي يردا عليّ الحوض، فانظروا كيف تخلفوني في عترتي»[ بحار، ج23، ص108؛ مرحوم علاّمه مجلسي اين روايت را به چند كتاب اهل سنت نسبت مي‌دهد. براي نمونه ر.ك: سنن ترمذي، ج5، ص663، ح3788.]؛ من دو چيز گرانبها در ميان شما به يادگار و امانت مي‌گذارم، تا زماني كه به آنها تمسّك جوييد، بعد از من به گمراهي و ضلالت گرفتار نخواهيد شد. يكي از اين دو، بزرگ‌تر از ديگري است و آن كتاب خداست كه به صورت ريسماني از آسمان آويخته شده است و ديگري عترت و اهل بيت من است. اين دو از هم جدايي و انفكاك ندارند تا سرانجام در حوض كوثر به من برگردند. پس مواظب باشيد و بنگريد كه بعد از من با عترتم چگونه رفتار خواهيد كرد. 

تعبير «لن يفترقا حتي يردا عليّ الحوض»، بدين معناست كه اين دو گوهر گرانبها در هيچ مرحله‌اي از مراحل عيني و در هيچ بُعدي از ابعاد علمي، از يكديگر جداشدني نيستند؛ چون اگر تفكيك در مرحله‌اي از مراحل يا بُعدي از ابعاد، روا بود، بايد به صورت استثنا بدان اشاره مي‌شد.

در اين روايت آمده است: «أحدهما أعظم من الآخر» و در برخي ديگر از روايات آمده است: «أحدهما أكبر من الآخر».بدين سبب است كه

سلام علی آل یاسین...(257)

حبّ الهي، مانند خورشيد تابان و محبّت به دنيا، مانند شب ديجور ظلماني است. از اين‌رو، هرگز در يك‏جا جمع نمي‌شود: «كما أنّ الشمس و الّيل لايجتمعان كذلك حبّ الله و حبّ الدنيا لا يجتمعان(شرح غررالحکم،ج4)از اين رو، اهل‏بيت‏عصمت(عليهم‌السلام) هم خودشان قلبي فارغ از هر چيز و مالامال از عشق به خدا را از او طلب مي‌كردند: «إلهي فاجعلنا ممّن... فرّغت فؤاده لحبّك» (مفاتيح الجنان، مناجات خمس عشرة، مناجات المحبّين، ص237.) و از آن حضرت مي‌خواستند كه نهال شوق به خود را در باغ سينه‌هايشان سبز و خرّم گرداند و سوز محبّتش سراسر قلب‌هايشان را فراگيرد: «إلهي فاجعلنا من الذين ترسّخت أشجار الشوق إليك في حدائق صدورهم و أخذت لوعة محبّتك بمجامع قلوبهم (همان، مناجات العارفين، ص241.) و هم به ديگران توصيه مي‌كردند كه سراسر قلبتان را از محبّت الهي پُر كنيد: «أحبّواالله من كلّ قلوبكم(كنزالعمال، ج16، ص124، ح44147

تفسیر انسان به انسان (نشریه هادی شماره 79)

آخرین مورد از پیامدهای مغالطه هویتی:

5. سقوط به ورطه­ کمتر از حیوانیت

بر اثر مغالطه­ هویت، انسان عمری چون حیوان به سر می­برد و می­پندارد زندگی­ ای انسانی دارد، در حالیکه او را کاملا تخلیه کرده و کنار گذاشته و دیگری را به جای او نشانده ­اند. اینان بسان حیوان بلکه پست­تر از آن­اند: «ان هم الا کالانعام بل هم اضل سبیلا» (سوره­ فرقان، آیه­ 44).

آنها که تحت ولایت شیطان، اصل را فرع و فرع را اصل قرار داده ­اند، کاسه­ دل را وارونه کرده و پوستین دین را پشت و رو یا زیر و رو پوشیده ­اند و موعظه و ارشاد حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) هم که پیغمبر و معصوم است در اینها اثر نمی­کند: «سواء علیهم ءانذرتهم ام لم تنذرهم لا یومنون» (سوره­ بقره، آیه­ 6)؛ چون کوثر قرآن به منزله­ بارشی است که می­بارد؛ ولی در چنین ظرف واژگونی نمی­نشیند.

تفسیر شریف تسنیم(نشریه هادی شماره 79)

آیه11و12: واذا قيل لهم لا تفسدوا فى الارض قالوا انما نحن مصلحون - الا انهم هم المفسدون و لكن لا يشعرون

گزيده تفسير  

منافقان بر اثر فريبكارى نفس، بر اين پندار باطلند كه واقعا مصلحند و از اين رو كذب آنان در اين مورد خبرى است نه مخبرى بر خلاف اظهار ايمان آنان كه هم كذب خبرى است و هم كذب مخبرى.

خداى سبحان از دروغ منافقان پرده برداشته با تاكيد آنان را مفسد مى خواند. سر جهل منافقان به افساد خويش آن است كه عقل نظرى آنان در دست و هم خيال و عقل عملى آنان در چنگ شهوات و غصب اسير است.

سلام علی آل یاسین...(256)

مقدمه نشریه هادی شماره 79

السلام علیکم یا اهل بیت النبوه و ...

والتامین فی محبت الله