هیأت فرهنگی شهید هادی زاده

تفسیر شریف تسنیم سوره آل عمران (شماره 123)

إِنَّ مَثَلَ عيسى‌ عِنْدَ اللَّهِ كَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ قالَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ (59)

گزیده تفسیر

درباره عیسای مسیح(علیه السلام)‌ اهل افراط با اعتقاد به حلول خدا در وی و پسر خدا پنداشتن او به تثلیث گرویدند و اهل تفریط مادر وی را متهم كردند. خداوند سبحان برای جلوگیری از هرگونه افراط و تفریط، به شیوه جدال احسن و براساس باور مسیحیان به آفریده شدن حضرت آدم(علیه السلام)‌ بدون پدر و مادر، می‌فرماید كه خلقت حضرت مسیح(علیه السلام)‌ مانند خلقت آدم(علیه السلام)‌ است كه بدن او را از خاك آفرید، آن‌گاه به وی فرمود: باش، پس با اراده الهی (نه لفظ) بی‌درنگ مراد آن اراده تحقق یافت و او (آدم) شد؛ با این تفاوت كه حضرت آدم(علیه السلام)‌ مادر نیز نداشت، چنان‌كه از انسان‌های قبل كه بدون رشد فكری و غیر مسئول بوده‌اند به دنیا نیامد، بنابراین كسانی كه چگونگی خلقت حضرت آدم(علیه السلام)‌را پذیرفته‌اند، جریان خلقت دیگر پیامبر الهی، حضرت مسیح(علیه السلام)‌ را مسلّم‌تر باید بپذیرند.

تفسیر شریف تسنیم سوره آل عمران (شماره 122)

إِذْ قالَ اللَّهُ یا عیسى‌ إِنِّی مُتَوَفِّیكَ وَ رافِعُكَ إِلَیَّ وَ مُطَهِّرُكَ مِنَ الَّذینَ كَفَرُوا وَ جاعِلُ الَّذینَ اتَّبَعُوكَ فَوْقَ الَّذینَ كَفَرُوا إِلى‌ یوْمِ الْقِیامَةِ ثُمَّ إِلَی مَرْجِعُكُمْ فَأَحْكُمُ بَینَكُمْ فیما كُنْتُمْ فیهِ تَخْتَلِفُونَ (55)

گزیده تفسیر

در برابر مكر و تصمیم قوم عیسی برای قتل آن حضرت(علیه‌السلام) تدبیر لطیف و تقدیر نیكوی الهی این بود كه وی را توفی كرد و به سوی خویش بالا برد.

از این آیه وضع آن حضرت به لحاظ حیات و ممات روشن نمی‌شود، زیرا توفّی به معنای خصوص اماته نیست، بلكه به معنای اخذ و گرفتن تام و كامل روح است؛ خواه به گونه مرگ یا به شكل خواب. البته بر اساس آیات دیگر، آن حضرت مقتول و مصلوب نشد، بلكه خداوند وی را در حال زنده بودن بالا برد و او زنده به سوی حضرت حق تعالی صعود كرد.

خداوند سبحان عیسای مسیح(علیه‌السلام) را از جامعه آلوده به كفر و از ایذا و توطئه كافران اسرائیلی آلوده به رجس و رجز شرك نجات داد.

تفسیر شریف تسنیم سوره آل عمران (شماره 121)

وَ مَكَرُوا وَ مَكَرَ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَیرُ الْماكِرینَ (54)

گزیده تفسیر

مكر بنی‌اسرائیل برای كشتن حضرت عیسی(علیه‌السلام) به ثمر نرسید و خداوند نقشه و نیرنگشان را آشكار ساخت و آنان را از مقصودشان بازداشت و حضرت مسیح(علیه‌السلام) و حواریان او را در جهاد و مبارزه‌ای كه در پیش گرفتند به پیروزی رساند، زیرا سراسر نظام آفرینش سپاه و ستاد حق‌اند و او می‌تواند آثار سوء مكر بداندیشان را به خودشان بازگرداند و بر همین اساس در تقابل مكرها، مكر خداوند كه بر محور عدل آمیخته با عفو و احسان است هم از نظر قوت و قدرت و هم از جهت صدق و صحیح و روا بودن، برتر و كامل‌تر است و او در مقام فعل، بهترین مكر كنندگان است.

تفسیر شریف تسنیم سوره بقره(شماره 123)

يا بني إسرائيل اذكروا نعمتي الّتي أنعمت عليكم و أنّي فضّلتكم علي العالمين (122) 

تناسب این آیه با آیات دیگر را بیان کنید.

ارتباط آيه مورد بحث و آيه بعد با مجموعه آياتي كه از آيه چهلم اين سوره درباره بني‌اسرائيل و با خطاب ﴿يا بني‌اسرائيل﴾ آغاز شده، روشن است؛ زيرا اين دو آيه به منزله تتمّه‌اي براي قصّه بني‌اسرائيل است. بدين معناست كه غرض از اين مطالب اين است كه قدر خود را بدانيد و نعمتهايي كه به شما ارزاني داشته شد به ياد آوريد و بترسيد از روزي كه كسي به كار كسي نيايد و نه عوضي كه خود را با آن بازخريد كند پذيرفته مي‌شود و نه شفاعتي سود مي‌بخشد و نه از نصرت خبري است.

پيوند اين دو آيه با آيات قبل كه سخن از عناد و لجاج اهل كتاب و كفر و اعراضشان از تدبّر در كتاب دارد نيز روشن است؛ زيرا گويا بدين معناست: چنين اعراض و كفري شايسته كسي كه مورد تكريم خدا واقع شده و بر غير خودش برتري يافته، نيست؛ پس كفران نورزيد و از فرجام شوم كفران بترسيد.

تفسیر شریف تسنیم سوره بقره(شماره 122)

و لن ترضي عنك اليهود و لا النصاري حتي تتبع ملتهم قل إن هدي الله هو الهدي و لئن اتبعتَ أهواءهم بعد الذي جاءك من العلم مالك من الله من ولي و لا نصيرا(120)

تناسب این آیه با آیات دیگر را بیان کنید؟

رجوع به جريان يهود و نصارا در آيه مورد بحث بازگشتي به اصل موضوع است؛ به اين صورت كه اين آيه نيز به يكي ديگر از خصال نكوهيده آنان، يعني تعصب بي‌منطق در دفاع از آيين خويش و مقاومت بي‌دليل در برابر اسلام اشاره مي‌كند.

تحریر رساله الولایه (شماره 121)

فصل 5: مقصد نهایی و کمال حقیقی انسان

مقام دوم (دلیل نقلی)

تحریر تفصیلی

ویژگی های مقامات اولیاء الهی (ادامه)

9. تبدیل حیات مادی به زندگی معنوی و حیات نورانی

«أَوَمَنْ كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِنْهَا كَذَلِكَ زُيِّنَ لِلْكَافِرِينَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ» (سوره انعام، آیه 122)

آيا كسى كه مرده[دل] بود و زنده‏ اش گردانيديم و براى او نورى پديد آورديم تا در پرتو آن در ميان مردم راه برود چون كسى است كه گويى گرفتار در تاريكي هاست و از آن بيرون‏ آمدنى نيست اين گونه براى كافران آنچه انجام مى‏ دادند زينت داده شده است.

تفسیر شریف تسنیم سوره بقره(شماره 121)

و قال الّذين لا يعلمون لولا يكلّمنا الله أو تأتينا ءاية كذلك قال الّذين من قبلهم مثل قولهم تشابهت قلوبهم قد بيّنا الايات لقوم يوقنون (118) 

تناسب این آیه را با آیات دیگر بیان کنید؟

اين آيه نيز همانند آيات پيشين، از زشتيها و جهالتهاي يهود، يا نصارا يا مشرکان سخن مي‌گويد و پس از آنكه در آيات قبل به جهالتشان در امر توحيد و مسئله اتّخاذ ولد براي‌خداوند سبحان، اشاره شد در اين آيه از عناد و لجاجشان در امر نبوّت سخن به ميان آمده است. سپس به تسلی پیامبر پرداخته و بیان می­دارد که مخالفان وحی الهی در زمان پیامبران پیشین نیز اینگونه به مخالفت و دشمنی با وحی الهی می­پرداختند.